In deze tijd van maatschappelijke beperkingen en social distancing kan je bijna niet anders dan over je vrijheid nadenken. Maar wat ís vrijheid eigenlijk? Waardoor voel je je vrij? En hoe verhoudt vrijheid zich tot vrijblijvendheid?

Ongebondenheid

Vrijblijvendheid staat voor mij gelijk aan ongebondenheid. Geen verplichtingen, geen commitment, geen beloftes die je na hoeft te komen. Deze ongebondenheid laat je puur in het moment zijn. Elke seconde kan je voelen of je iets wilt of niet. Je kunt helemaal je eigen stroom volgen. Er is geen plan en geen doel, behalve trouw zijn aan wat er nu in je leeft.

Als je vastzit in structuren zoals werk, hypotheek en huwelijk, kan je soms enorm naar deze ongebondenheid verlangen. Het klinkt als de ultieme vrijheid, maar is dat ook zo?

Fladderaars

In mijn omgeving zijn nogal wat van deze ongebonden types: ze zijn veel op reis, wonen nooit lang op dezelfde plek en hebben allerlei liefjes. Werken doen ze zo weinig mogelijk en alleen maar om hun volgende reis of retraite te financieren. Ik noem ze wel eens fladderaars; net als vlinders zijn ze steeds op zoek naar de zoetste bloem.

De keerzijde van fladderaars is dat ze iets onbetrouwbaars hebben. Hun ‘ja’ kan op elk moment weer een ‘nee’ worden. De bloemen bij de buren kunnen elk moment weer zoeter zijn. Door dit gebrek aan commitment blijven allerlei ervaringen buiten hun bereik, zoals het opbouwen van verdiepende (liefdes)relatie, het écht kunnen aarden in hun eigen huis of het bijdragen aan iets wat groter is dan zijzelf.

Vier dates in een week

In mijn laatste vrijgezellige periode heb ik even heerlijk in de vrijblijvendheid vertoefd. Ik ‘zag’ vier verschillende vrouwen, soms in dezelfde week. Het was enorm bevrijdend me te kunnen laven aan de aandacht en het contact. Het was heerlijk om overal ‘ja’ op te zeggen en met niemand rekening te hoeven houden.

Toch realiseerde ik me, mede door een overvolle agenda, dat overal ‘ja’ op zeggen eigenlijk helemaal geen vrijheid is! De contacten waren leuk en fijn maar vervulde niet echt. Het was te vluchtig en leidde nergens toe. Na deze realisatie ging ik minder daten en intensiveerde het contact met mijn, nu verloofde, snel.

Kiezen vanuit vrijheid

Bij vrijblijvendheid laat je je leiden door je wensen en verlangens in het hier-en-nu. Je gevoel is de grootste leidraad. Alleen: je gevoelens zijn grillig. Ze veranderen regelmatig en hebben een sterke voorkeur voor je ‘goed’ voelen. Je maakt dus keuzes die op korte termijn voedend (lijken te) zijn.

Als je niet (enkel) op vluchtig gevoel wilt beslissen, waar dan wél op?

Er is een veel stabielere plek om beslissingen te maken. Je zou dit de laag van identiteit kunnen noemen:

• Wie wil je zijn?
• Welke ervaringen wil je opdoen?
• Wat wil je leren?
• Wat wil je bijdragen?

Als je vanuit deze laag kiest, is je commitment is niet langer gericht op ‘je alleen maar goed voelen’ of de verwachtingen van anderen. Doorzetten als het even niet leuk is, wordt vele malen gemakkelijker omdat je weet waarvoor je het doet.

“Als je kiest, kies je ook dingen níet, en daar kies je dan dus ook voor.”

Als je echt kiest voor A, kies je ook voor het uitsluiten van B. Kiezen voor een (lange termijn) partner is ook kiezen voor relatieafspraken en daarmee beperkingen. Werk met impact brengt altijd verantwoordelijkheden met zich mee.

Dus als je kiest vanuit identiteit, dan kies je inclusief. Je kiest voor A en voor NIET-B. Het uitsluiten van B is geen jammerlijk gevolg van je keuze voor A, maar onderdeel ervan.

De grap is dat hoe duidelijker ik kies (en dus ook dingen niet-kies), hoe vrijer ik me voel!

En jij?

Hoe vrij voel jij je? Wat maakt of jij je vrij voelt? Tell me!