Een revalidatiearts vertelde me eens over de mwaoh-grens. Zijn patiënten zeiden vaak dat ze hun grenzen goed kende. Wat ze meestal bedoelde was dat ze stopte vlak voordat ze instortten. Ze kende dus hun uiterste grenzen. Hij merkte ook dat die uiterste grens aanhouden leidde tot lange hersteltijd en een steeds lager wordende belastbaarheid.
Daarom probeerde hij zijn patiënten (en ons als begeleiders) te leren over een andere grens. Die grens, op misschien 70%, is bereikt als het niet meer gemakkelijk gaat, waar je moe begint te worden of eigenlijk niet zo’n zin meer hebt. Hij noemt dit de mwoah-grens. Als arts keek hij vooral naar fysieke mogelijkheden en belastbaarheid maar ik denk dat dit inzicht ook toepasbaar is op intermenselijk contact, zowel fysiek als mentaal/verbaal.
De Mwoah-grens in contact
In fysiek contact zou de uiterste grens zijn dat een aanraking pijnlijk of zelfs schadelijk voor je lichaam is. Een plek waar je natuurlijk echt niet wilt komen. De mwoah-grens is eigenlijk het moment dat de aanraking niet meer prettig is of afwisselend prettig en onprettig.
Bij verbaal contact zou ik als uiterste grens stellen dat je in fight, flight of freeze modus terecht komt. Je kan simpelweg niet door met het gesprek. Je bent bijvoorbeeld enorm boos of verdrietig door wat er gezegd wordt of je wordt zo overspoeld door woorden dat je compleet dissocieert en afhaakt. De mwoah-grens ligt bij milde reactiviteit, het teruglopen van je energie of dat je merkt dat je aandacht verslapt en je afdwaalt.
Je grens aangeven
In een ideale wereld geven we dus een grens aan op die 70%. Dan kunnen we nog in rust en verbinding aangeven wat we graag anders zouden willen. Er is dan nog weinig opbouw van emotie en zijn we nog niet zo ver van onszelf verwijderd dat we niet meer kunnen voelen wat we nodig hebben. Als we langer wachten en de emmer steeds verder volloopt, dan wordt de situatie steeds explosiever. De grens komt dan vaak hard en onverwacht. De kans op verbindingsverlies wordt dus ook groter. Net als bij overschreden fysieke grenzen is het herstel (van verbinding) veel langer en moeizamer.
Ik kom het zelf geregeld tegen in contact met mijn lief. Zeker in perioden dat we veel samen zijn, begint het soms te schuren dat ik te weinig tijd voor mezelf heb. Ik heb dit lang niet altijd door en mis dan de eerste signalen: ik word stiller, afstandelijker en prikkelbaarder. De mwoah-grens is dan dus bereikt. Vaak komt de uiterste grens dan voor ons beiden onverwacht. Er komt een uitroep van “Ga ff op jezelf zitten!” of “Jezus, geef me even wat ruimte!”. Het is begrijpelijk dat ze daarvan schrikt en dit ook van alles in haar oproept. Het herstel van verbinding kan dan echt even duren!
Maskers en hun grenzen
Alle zes de maskers hebben wel iets met grenzen. Hieronder geef ik per masker in het kort aan hoe hun relatie met grenzen is.
Het Schizoide Masker
Het Schizoïde masker heeft vaak weinig contact met zijn lichaam en mist daarom de signalen die het geeft over bereikte grenzen. Dissociatie of stevige overprikkeling zijn vaak indicatie van overschreden grenzen, door zichzelf of iemand anders. Grenzen zijn bij dit masker vaak snel bereikt.
Het Orale Masker
Mensen met het Orale masker zijn vaak pleasers. Ze zijn zó bezig met de behoeften van anderen, dat ze hun eigen behoeften bagatelliseren of simpelweg niet opmerken. Ze hebben geleerd dat er weinig ruimte is voor hun grenzen en verlangens en daarom zullen ze er niet snel mee komen. Onbewust gebruiken ze vaak trucjes of omtrekkende bewegingen om tóch hun grenzen aan te geven maar dit wordt vaak niet opgepikt.
Het Symbiotische Masker
Karakteristiek aan het Symbiotische masker is een beperkt ontwikkeld ik-bewustzijn. Op een bepaalde manier zíjn er voor dit masker geen grenzen. Als je niet weet wat je werkelijk prettig of onprettig vindt, hoe kan je dan grenzen aangeven? Grenzen worden dus pas voelbaar als ze mijlenver overschreden zijn. Goede kans dat het dan met een grote explosie en veel drama tot uiting komt.
Het Psychopatische Masker
Het Psychopatische masker lijkt heel goed in grenzen aangeven. Je zal het zeker horen als je iets onprettigs doet. Het is dan meteen ook jouw schuld en krijg je de wind van voren. Tegelijkertijd ontkent dit masker zijn kleine, kwetsbare kant en lacht een hoop weg. Het is daarom niet altijd duidelijk waarom hij zo boos wordt. Vaak is dat het gevolg van het gevoel niet gezien of gehoord te worden. Je hebt hem dan (per ongeluk) gekwetst maar dát zal hij niet snel erkennen.
Het Masochistische Masker
De masochist is de koning van het opkroppen. Grenzen aangeven en zijn eigen ruimte innemen is ongeveer zijn grootste klus. Hij is als kind zo gekrenkt op zijn ‘nee’ dat hij meestal ‘ja’ zegt en daardoor regelmatig over zijn grens laat gaan. Dit is zó normaal voor hem dat hij het vaak niet doorheeft.
Het Rigide Masker
Het Rigide Masker heeft meerdere gezichten als het om grenzen gaat. Bij de Rigide is er vaak een extern kader van goed en fout. Niet het innerlijke kompas is leidend maar verwachtingen en de mores van de omgeving. Ze kunnen heel helder nee zeggen als je iets ‘geks’ van ze vraagt en zijn bereid zich grenzeloos in te zetten voor iets wat op waardering of goedkeuring kan rekenen.
Hanteer jij de mwoah-grens?
Hoe ga jij om met jouw grenzen? Zijn de voorbeelden en het typische maskergedrag herkenbaar voor je? Weet je de mwoah-grens te handhaven of laat je je emmertje nog regelmatig verder vollopen dan die 70%? Wanneer wel of wanneer niet? Wat maakt dat je het wél of niet aangeeft?
Add Comment